Przedsiębiorstwa współpracujące z sektorem publicznym nie powinny mieć większych powodów do niepokoju. W październiku liczba przetargów ogłaszanych w Biuletynie Zamówień Publicznych tylko nieznacznie spadła względem września – wynika z raportu opracowanego przez serwis www.eGospodarka.pl. Znacznie zmieniła się za to struktura zamówień – poważnie spadł udział prac budowlanych a wzrósł poziom dostaw towarów oraz usług. Ta zmiana nie powinna jednak dziwić – „budowlanka” charakteryzuje się przecież znaczną sezonowością, a kalendarz nieubłaganie wskazuje nadciągającą zimę. Wzrosło jednak zapotrzebowanie na dostawy związany z technologiami komputerowymi.
Skala zamówień ogłaszanych przez sektor publiczny jest prostą pochodną sytuacji finansów publicznych. Spadek dochodów budżetu państwa i budżetów samorządów zmusił na początku bieżącego roku jednostki publiczne do zaciskania pasa i ograniczenia wydatków – głównie poprzez wstrzymanie kosztownych inwestycji budowlanych.
Wspomniane budżetowe „zaciskanie pasa” i ograniczenie wydatków głównie na najkosztowniejsze prace budowlane, zwiększyło udział w ogólnym wolumenie przetargów ogłoszeń o dostawach towarów oraz usług. Instytucje publiczne najprawdopodobniej przeszły z trybu „inwestuj” w tryb „utrzymuj w ruchu”, co znajduje swoje odbicie w profilu zamówień publicznych.
Ogólnie bez większych zmian
Dane opracowane przez serwis www.eGospodarka.pl, pokazują, że w październiku 2009 roku liczba ogłaszanych zamówień publicznych tylko nieznacznie spadła względem miesiąca poprzedniego. We wrześniu w Biuletynie Zamówień Publicznych pojawiło się łącznie 13 tys. 304 ogłoszeń, w październiku zaś 13 tys. 232, różnica w wysokości 72 ogłoszeń oznacza spadek zaledwie o 0,54 procent, czyli praktycznie pomijalnie mały.
W szczegółach większe różnice
O ile we wrześniu b.r. spośród 13 tys. 304 dostępnych w serwisie www.przetargi.eGospodarka.pl ogłoszeń o zamówieniach publicznych, największa część – aż 5 tys. 523 (41,5 proc. ogólnego wolumenu ogłoszeń o zamówieniu publicznym) przypadała na roboty budowlane, zaś na dostawy towarów – 4 tys. 654 (niemal 35 procent ogólnego wolumenu) czy usług – 3 tys. 127 (23,5 procent ogólnego wolumenu), to w październiku proporcje te radykalnie się zmieniły.
Liczba ogłoszeń w podstawowych kategoriach ZP, wrzesień i październik 2009 | ||
Kategoria/miesiąc | Wrzesień ‘09 | Październik ‘09 |
Usługi | 3.127 | 3.955 |
Roboty budowlane | 5.523 | 3.753 |
Dostawy | 4.654 | 5.524 |
W dziesiątym miesiącu bieżącego roku na 13 tys. 232 opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenia o zamówieniu publicznym, na prace budowlane przypadało zaledwie 3 tys. 753 ogłoszeń (28,4 procent ogólnego wolumenu zamówień o ZP w październiku), na dostawy towarów 5 tys. 524 (41,7 procent październikowych ogłoszeń) zaś na dostawy usług – 3 tys. 955 ogłoszeń (niemal 30 procent ogłoszeń o ZP w październiku).
– Większość prac budowlanych czy remontowych charakteryzuje się dość znaczną sezonowością. Wykonywanie ich w zimie na ogół bywa trudniejsze, więc i kosztowniejsze, a czasami nawet niemożliwe. Dlatego też spada względny udział zamówień na prace tego typu w ogólnej liczbie ogłoszeń o zamówienia publiczne – wyjaśnia Beata Szkodzin, wydawca serwisu eGospodarka.pl.
Przetarg prawie zawsze nieograniczony
Spośród wszystkich opublikowanych w październiku 2009 roku w serwisie przetargi.eGospodarka.pl przetargów, najczęściej przez zgłaszających był wybierany tryb przetargu nieograniczonego. Na tę formę obsługi zamówienia publicznego zdecydowano się aż w 98,97 procentach ogłoszeń o zamówieniu publicznym (13 tys. 88 zamówień). Pozostałe dopuszczalne prawem formy – przetarg ograniczony, negocjacje z ogłoszeniem, dialog konkurencyjny, negocjacje bez ogłoszenia, zamówienie z wolnej ręki, zapytanie o cenę oraz licytacja elektroniczna – zostały zastosowane w pomijalnie małej liczbie przypadków. Na przetarg ograniczony zamawiający zdecydowali się zaledwie w 0,56 proc. przypadków (74 ogłoszenia o zamówieniu publicznym).
Liczby ogłoszeń w zależności od formy postępowań o ZP, wrzesień i październik 2009 | ||
Forma przetargu/miesiąc | Wrzesień ‘09 | Październik ‘09 |
Przetarg ograniczony | 98 | 74 |
Przetarg nieograniczony | 13.156 | 13.088 |
Negocjacje z ogłoszeniem | 9 | 5 |
Inne | 30 | 56 |
Liczby te nie powinny dziwić – przetarg nieograniczony ma wśród urzędników opinię „najczystszej” formy, bo jest otwarty, przejrzysty, jawny. Ta forma realizacja ZP jest też najczęściej i najdokładniej omawiana na szkoleniach dla osób odpowiedzialnych w instytucjach publicznych za zamówienia. Jest to dla urzędników forma „bezpieczna” – poprawnie przeprowadzone przetargi nieograniczone trudniej jest podważyć lub oprotestować. Mniejsze jest – przynajmniej teoretycznie – również ryzyko korupcji. To tryb wygodny zarówno dla urzędników jak i większości przedsiębiorców.
Stolica naturalnym liderem
Najczęściej jako miejsce wykonywania prac czy dostaw towarów oraz usług w ramach zamówień publicznych występuje Warszawa. Nie powinno to dziwić, gdyż to właśnie w stolicy ma swoje siedziby najwięcej instytucji publicznych.
Liczba ogłoszeń o ZP w wybranych miastach Polski, wrzesień i październik 2009 | ||
Miasto/miesiąc | Wrzesień ’09 | Październik ’09 |
Białystok | 139 | 156 |
Bydgoszcz | 128 | 186 |
Częstochowa | 75 | 99 |
Gdańsk | 193 | 223 |
Gdynia | 78 | 100 |
Katowice | 286 | 324 |
Kielce | 139 | 149 |
Koszalin | 82 | 90 |
Kraków | 411 | 468 |
Lublin | 179 | 172 |
Łódź | 276 | 257 |
Olsztyn | 180 | 159 |
Opole | 129 | 121 |
Poznań | 281 | 370 |
Radom | 84 | 93 |
Rzeszów | 268 | 248 |
Szczecin | 184 | 215 |
Toruń | 94 | 121 |
Warszawa | 1.093 | 1.256 |
Wrocław | 332 | 337 |
W październiku instytucje zlokalizowane w Warszawie ogłosiły 1 tys. 256 przetargów, o 163 więcej niż we wrześniu. Kolejne w rankingu są duże miasta wojewódzkie – Kraków (tamtejsze instytucje ogłosiły w październiku 468 przetargów), Poznań (370 przetargów), Wrocław (337 przetargów), Katowice (324 przetargi), Łódź (257), Rzeszów (248), Gdańsk (223), Szczecin (215 przetargów ogłoszonych w październiku), Bydgoszcz (186), Lublin (172), Olsztyn (159), Białystok (156), Kielce (149), Opole i Toruń (w obu miastach po 121 przetargów).
Analizując miesięczną dynamikę liczby ogłaszanych zamówień publicznych w grupie dużych miast, na czele jest Bydgoszcz, mogąca się pochwalić miesięcznym przyrostem liczby zamówień o ponad 45 procent. Po przeciwnej stronie osi znajduje się Olsztyn (spadek miesięczny o ponad 11 procent) czy Wałbrzych (w październiku o 19 procent mniej ogłoszeń o zamówienia publiczne niż we wrześniu).
Rozmieszczenie geograficzne zamówień publicznych w podziale na województwa jest pochodną wielkości i znaczenia ich metropolii – miast wojewódzkich – na gospodarczej i administracyjnej mapie kraju. Tak więc najwięcej ogłoszeń o ZP pochodzi z województwa mazowieckiego – 2 tys. 268, co stanowi ponad 17 procent ogólnej liczby zamówień publicznych ogłoszonych w Polsce w październiku. Z kolejnego w rankingu województwa – śląskiego – pochodziło 1 tys. 373 ogłoszenia (10,4 proc. październikowych ogłoszeń o ZP), z małopolskiego – 1 tys. 153 (8,7 procent), z wielkopolskiego 1.098 (8,3 procent) zaś z dolnośląskiego – 1.002 (7,57 procent).
W stosunku do września, w październiku najwięcej ogłoszeń przybyło w woj. pomorskim, przyrost miesięczny wyniósł w nim ponad 13 procent. W kolejnym województwie – zachodniopomorskim – w październiku zanotowano o 9,6 procent ogłoszeń więcej niż we wrześniu.
Liczba przetargów z miesiąca na miesiąc zmniejszyła się m.in. w woj. podkarpackim (o niemal 15 procent), warmińsko-mazurskim (spadek o niemal 11 procent) oraz dolnośląskim (spadek o 7,5 proc.).
Talony pilnie poszukiwane
W październiku, w liczbach bezwzględnych, najczęściej publikowano ogłoszenia o robotach budowlanych – w dziesiątym bieżącego roku miesiącu pojawiły się w Biuletynie Zamówień Publicznych 634 ogłoszenia z tego zakresu, o 24 procent mniej niż miesiąc wcześniej. Instytucje publiczna nadal szykują się do zimy – na realizację usług odśnieżania oraz usług usuwania oblodzeń pojawiło się odpowiednio 467 i 365 ogłoszeń (przyrost względem września o odp. 18 proc. oraz 135,5 proc.).
Sektor publiczny nadal poszukuje kredytów – w październiku pojawiło się 216 ogłoszeń o zamówieniu na usługę udzielenie kredytu, o 10 procent więcej niż miesiąc wcześniej. Prawdopodobnie, w obliczu cięć budżetowych, instytucje publiczne usiłują ratować swoje budżety kredytami.
Ciekawie wygląda analiza miesięcznej dynamiki zmian liczby zamówień w rozbiciu na przedmiot prac czy dostaw towarów lub usług. W ciągu miesiąca najwięcej przybyło ogłoszeń dotyczących … dostaw talonów. W październiku było ich o ponad 950 procent więcej niż we wrześniu! Czyżby instytucje publiczne szykowały się już do świątecznych bonusów dla pracowników?
Jak wskazują dane, zadowoleni mogą być również dostawcy IT, bowiem w październiku pojawiło się o 87 procent więcej ogłoszeń na dostawy komputerów, o 46 procent więcej ogłoszeń na dostawę drukarek, o 45 procent więcej ogłoszeń na dostawę pakietów oprogramowania i systemów informatycznych, o 30 procent więcej ogłoszeń na dostawę komputerów przenośnych oraz monitorów. Nie mogą narzekać również firmy szkoleniowe – w październiku na usługi szkoleń zawodowych pojawiło się i niemal 70 procent więcej ogłoszeń niż we wrześniu.
Spadek liczby ogłoszeń wystąpił niemal we wszystkich pracach związanych z budownictwem, przy czy największy w sekcji „roboty w zakresie ochrony przeciwpowodziowej” – o niemal 60 procent, w różnego rodzaju robotach drogowych – od około 45 do niemal 55 procent, stosunkowo niewielkie spadki – bo zaledwie kilkunastoprocentowe – dotknęły zamówienia na roboty wykończeniowe i instalacyjne.
– Zmianę w profilu zamówień można określić krótko i żartobliwie „budynki ocieplone, opał zakupiony, szykujemy bonusy świąteczne”. A poważnie – zaobserwowany spadek zamówień z zakresu usług budowlanych to efekt znacznej sezonowości tych prac. Prace budowlane zostały albo przyhamowane, albo przeniosły się do wnętrz budynków – wyjaśnia Beata Szkodzin. – Instytucje publiczne realizują też swoje budżety na potrzeby własne, czyli wyposażenie biurowe, sprzęt komputerowy, meble, szkolenia. Czyli krótko – kończy się rok, więc domyka się budżety celowe – na sprzęt, szkolenia, socjalne – podsumowuje Beata Szkodzin.
Dane opracowano na podstawie ogłoszeń dostępnych w serwisie www.przetargi.eGospodarka.pl, pochodzących z Biuletynu Zamówień Publicznych
* * * * * * * * * * * * * * * * *
O eGospodarka.pl
eGospodarka.pl (www.egospodarka.pl) to praktyczny poradnik Internetu dla małych i średnich przedsiębiorstw. Serwis udostępnia m.in. bezpłatną bazę przetargów publicznych, oferty pracy w Polsce i za granicą, porady z prawa pracy, podatków i rachunkowości, komentarze gospodarcze i finansowe, kursy walut, bezpłatne wzory dokumentów i formularzy, aktualności ze świata IT oraz najnowsze raporty i prognozy. Przedsiębiorcy znajdą w serwisie eGospodarka.pl narzędzia porównawcze, wyszukiwarki i kalkulatory.
Misją serwisu jest dostarczanie praktycznych informacji i narzędzi oraz pomoc w podejmowaniu decyzji dotyczących zaistnienia firmy w Internecie. Najczęściej odwiedzane przez użytkowników są działy: Firma, Podatki, Prawo, Praca i Przetargi.
Według badania Megapanel w czerwcu 2009 roku serwis eGospodarka.pl zanotował ponad 1 mln 648 tys. użytkowników, co stawia go w ścisłej czołówce najlepszych serwisów biznesowych. Dział www.przetargi.eGospodarka.pl w czerwcu odwiedziło natomiast prawie 230 tysięcy osób.
Przydatne linki:
http://www.egospodarka.pl
http://www.przetargi.egospodarka.pl
http://www.przetargi.egospodarka.pl/prawo_zamowien_publicznych